Projekt badawczy
Wpływ pyłków alergennych na optyczne i mikrofizyczne właściwości aerozolu miejskiego (prePOLLEN)
dr hab. Iwona S. Stachlewska | Kierownik projektu |
mgr Artur Tomczak | Główny wykonawca |
W coraz bardziej zanieczyszczonym powietrzu, pełnym różnych typów aerozolu atmosferycznego, ogromny wpływ na życie ludzi mają pyłki roślinne i zarodniki grzybów, będące często źródłem alergii i chorób układu oddechowego. Aerozol ten pojawia się w okresie wegetacji roślin od wczesnej wiosny aż do później jesieni. Ze względu na zmiany klimatyczne, o których coraz głośniej w mediach, okres wegetacji i pylenia roślin ulega wydłużeniu, przez co zwiększa się narażenie społeczeństwa na ten typ aerozolu. W Polsce ważną role w ostrzeganiu o nasileniu pylenia alergennego stanowi Serwis Alergologiczny Ośrodka Badania Alergenów Środowiskowych (OBAS). Istotnie rośnie liczba badaczy aerozolu atmosferycznego – zanieczyszczeń antropogenicznych, spalania biomasy, itp., jednak to właśnie pylenie roślinne jest określane w środowiskach naukowych jako tzw. gorący temat, w szczególności w obszarze teledetekcyjnych pomiarów zdalnych. Unikatowe pomiary lidarowe prowadzone w Laboratorium Pomiarów Zdalnych (RS-Lab) Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, dostarczają informacje o rozkładzie aerozoli w atmosferze. Nowoczesny lidar mierzy właściwości optyczne aerozolu w 12 kanałach w zakresie wysokości do 25 km, w ciągłym reżimie pracy. Pomiary te dają informacje o ilości aerozolu, rozmiarach i kształcie drobin, a także wysokości na jakiej się znajdowały i jak grube warstwy tworzyły. Lidar dostarcza wysokiej jakości dane do Europejskiej Infrastruktury Badawczej Aerozolu, Chmur i Gazów śladowych (ACTRIS). W ramach niniejszego projektu, infrastruktura badawcza RS-Lab zostanie wzbogacona o nowoczesne zautomatyzowane pomiary in-situ pyłków roślin i zarodników grzybów wykonane przy pomocy optycznego Monitora Pyłków Instytutu Badań i Rozwoju Optoelektroniki (INOE) w Rumunii. Monitor Pyłków i Lidar będą jednocześnie wykonywały pomiary ciągłe przez 8 miesięcy w trakcie okresu wegetacji większości roślin w Warszawie. Bazując na ogromnej ilości informacji, które dostarczą ww. instrumenty możliwy będzie pełen opis właściwości fizycznych i optycznych aerozolu związanego z pyleniem w mieście. Prace te zostaną przeprowadzone w ścisłej współpracy z naukowcami z Uniwersytetu Technicznego w Barcelonie (UPC) w Hiszpanii. Zbadamy te własności pod katem ich różnic w zależności od rodzaju, kształu i ilosci danego pyłku. Pozyskane własności optyczne zostaną użyte do odzyskania informacji o mikrofizycznych parametrach tego typu aerozoli we współpracy w Uniwersytetem w Poczdamie (UP). Ponadto, biorąc pod uwagę specyfikę aglomeracji miejskiej, podejmiemy badania możliwego zmieszania pyłków alergennych z innymi rodzajami aerozolu, m.in. pyłami zanieczyszczeń antropogenicznych monitorowanymi przez Mazowiecki Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (Mazowiecki WIOŚ). Pozwoli nam to dokonać pełniejszej oceny wpływu występowania pyłków na właściwości aerozolu obserwowanego w środowisku miejskim w Warszawie. Wyniki projektu maja bardzo wysoko potencjał wykorzystania zarówno w modelowaniu przewidywanych stężeń pylenia roślin jak i jakości powietrza, przez co również w sposób pośredni wpłyną na poprawę jakości życia mieszkańców Warszawy.
- Tomczak, Artur; Stachlewska, Iwona Sylwia, 2023, Pollen lidar observations in Warsaw (2013-2021), RepOD ICM UW, vol. V1, doi.org/10.18150/OAYSAO