W dniach 31 stycznia do 20 lutego 2022, we Wrocławiu, odbywa się kampania polowa, mająca na celu przeprowadzenie pomiarów smogu w ramach działania POLIMOS, finansowanego przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA-ESTEC). W ramach kampanii mobilny lidar EMORAL został zainstalowany na stacji badawczej Zakładu Klimatologii i Ochrony Atmosfery Uniwersytetu Wrocławskiego (ZKiOA UWr) we Wrocławiu-Biskupinie (https://www.meteo.uni.wroc.pl). Prace zespołu ZkiOA koordynuje Anetta Drzeniecka-Osiadacz, a za pomiary jakości powietrza i parametrów meteorologicznych odpowiadają członkowie zespołu Tymoteusz Sawiński, Maciej Górka i Agnieszka Stojanowska. Planowane są również pomiary dronem wykonywane przez Marka Kowalczyka i Magdalenę Korzystkę-Muskałę.

Pomiary lidarowe realizowane są w ramach badań zespołu RS-Lab, którym kieruje Iwona Stachlewska z Instytutu Geofizyki Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (https://www.igf.fuw.edu.pl/pl). Koordynatorem kampanii ze strony UW jest Artur Tomczak, a w kampanii uczestniczą Iwona Stachlewska, Łucja Janicka i Rafał Fortuna. Wsparcia online w transferze danych lidarowych udziela Patryk Poczta z PULS. Pomiary lidarowe dostarczają dane o rozkładzie pionowym aerozoli i chmur. Realizowane są w trybie quasi-ciągłym przez przeszkolonych operatorów lidaru EMORAL z RS-Lab. Współpraca z ZKiOA pozwala na równoległe monitorowanie warunków meteorologicznych oraz jakości powietrza. Aktualne dane pomiarowe ze stacji dostępne na stronie https://www.meteo.uni.wroc.pl/pogoda-on-line. 

Mobilny lidar EMORAL podczas kampani pomiarowej POLIMOS Wrocław-SMOG 2022 na terenie Zakładu ZKiOA Uwr (fot. Artur Tomczak)

W początkowej fazie kampanii warunki atmosferyczne nie sprzyjały pomiarom, ze względu na obecność chmur pułapu niskiego, znaczne prędkości wiatru oraz opady. Podczas wykrycia deszczu lub śniegu przez czujnik opadu umieszony w mobilnym liderze, pomiary zostają automatycznie przerwane oraz kontynuowane, gdy warunki atmosferyczne ulegną poprawie. Wrocław zaskoczył nas drogami pokrytymi kostka brukową oraz licznymi remontami nawierzchni. Dlatego zaraz po instalacji lidaru na stacji ZkiOA, w dniu 31 stycznia 2022, dokonano oceny jakości wyjustowania systemu z użyciem metody tzw. testu telecover. Pomiary wykonane przez Iwonę Stachlewską i Łucję Janicką pomogły w zoptymalizowaniu nachylenia wiązki lasera do osi teleskopu. 

Od 5 lutego 2022 warunki atmosferyczne uległy poprawie. Podczas obserwacji nocnego nieba przez Artura Tomczaka miedzy 16:30 - 20:30 UTC, przy stosunkowo niskiej średniej sile wiatru (3 m/s przy powierzchni), ponad przepływającymi optycznie grubszymi chmurami na wysokości ok. 2km zaobserwowano duże ilości aerozolu na wysokości między 2-5 km. Cząsteczki te wykazywały silną depolaryzację. Trajektorie wsteczne (5 dni), policzone modelem NOAA HYSPLIT, wskazują na transport mas powietrza z północnych rejonów Ameryki Północnej. Badania własności optycznych tej masy powietrza pozwolą na jej interpretację.

Obserwacje w czasie rzeczywistym 5 lutego 2022. Prawy panel: 5-cio godzinny slot 0-12,5km dla sygnałów lidarowych (góra) i depolaryzacji (dół).
Lewy panel: wiązka laserowa i sytuacja pogodowa monitorowana za pomocą kamery. (fot. Iwona Stachlewska)