Wraz z początkiem bieżącego roku grupa młodych badaczy fizyki atmosfery z naszego Instytutu, w składzie Daniel Albuquerque, Stanisław Król, Robert Grosz, Jakub Nowak, Valerian Jewtoukoff i Piotr Dziekan, z udziałem profesora Szymona Malinowskiego, udała się za ocean na coroczne zgromadzenie społeczności zajmującej się meteorologią, fizyką atmosfery i prognozowaniem pogody, czyli międzynarodową  konferencję AMS Annual Meeting 2023, organizowaną przez American Meteorological Society (AMS). Konferencja odbywała się w dniach 8 - 12 stycznia w Denver. Główne centrum spotkań i wydarzeń mieściło się w  Colorado Convention Center.

Wyjazd na konferencję był również pretekstem do spotkania z zaprzyjaźnionymi naukowcami, pracującymi od wielu lat za oceanem. Był również znakomitą okazją do odwiedzenia kilku renomowanych instytucji, zajmujących się fizyką atmosfery, takich jak Research Aviation Facility (RAF) oraz National Center for Atmospheric Research (NCAR) w Boulder, z którym nasz Instytut ma już długą historię współpracy. Samo Boulder, założone w 1858 roku, jest malowniczo położone u podnóża Gór Skalistych, w północnym Kolorado. Jest dużym ośrodkiem naukowym, w którym oprócz RAF i NCAR mieści się również główny kampus stanowego University of Colorado, założonego w 1876 roku, National Institute of Standards and Technology (NIST) oraz National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA).

Nasza grupa najpierw odwiedziła RAF, czyli placówkę badawczą w ramach NCAR Earth Observing Laboratory, działającą od 1964 roku i wspierającą badania atmosferyczne z pokładu samolotów. Naukowcy i technicy RAF opiekują się instrumentarium lotniczym, które może być udostępnione w ramach projektów badawczych w powietrzu. Instrumenty pomiarowe są dostępne do rozmieszczenia na specjalnie przystosowanych do badań atmosferycznych dwóch samolotach, które są “latającymi laboratoriami” RAF. Są to zmodyfikowany biznesowy odrzutowiec Gulfstream V (GV) oraz również zmodyfikowany wojskowy samolot transportowy Hercules C130, zdolny przenosić szeroki zakres ładunków naukowych. Chętni mogą skontaktować się z instytucją celem wyceny i przeprowadzenia zaprojektowanych przez siebie badań. Samoloty badawcze RAF, wraz z dostępnym oprzyrządowaniem, oferują naukowcom poziom zaawansowania i możliwości operacyjne, które nie są dostępne w innych miejscach.

Później grupa odwiedziła NCAR, z którym łączy nasz Instytut długa historia współpracy, swymi początkami sięgająca lat 60-tych. Wtedy to miały miejsce pionierskie wyjazdy do USA  profesora Krzysztofa Hamana, ówczesnego pierwszego asystenta profesora Teodora Kopcewicza w Katedrze Fizyki Atmosfery na Uniwersytecie Warszawskim. To profesor Haman, wraz z zespołem, projektował i konstruował nasze pierwsze ultraszybkie termometry Ultra-Fast Thermometer (UFT) do pomiarów naziemnych i samolotowych, które ewoluowały z czasem w UFT 2.0. Jego wyjazdy do NCAR zapoczątkowały wieloletnią współpracę, kontynuowaną przez kolejne pokolenia badaczy, w tym aktualnych profesorów Piotra Smolarkiewicza, Wojciecha Grabowskiego i Szymona Malinowskiego, wraz z ich wychowankami.

Odwiedzając NCAR udało się spotkać m.in. z doktorem Charlesem Knightem i odwiedzić jego laboratorium, gdzie podziwiać można było duże okazy kul gradowych. W latach 60-tych ubiegłego wieku badania nad gradem oraz sposobami modyfikowania pogody prowadzono na szeroką skalę na całym świecie. W Polsce to właśnie profesor Haman, jako jedyny geofizyk, zajmował się wtedy metodami prognozowania gradu, dzięki czemu został szybko zauważony przez amerykańskie towarzystwo. Gdy okazało się jednak, że proponowane metody modyfikacji pogody są mało skuteczne, badania na całym świecie zostały ograniczone. Dziś wraca się do nich w postaci różnych projektów na styku geofizyki, klimatologii i meteorologii. Z kolei w starym biurze NCAR - Mesa Laboratory z lat 60 tych, o niezwykłej architekturze, inspirowanej krajobrazem i starożytną kulturą Anasazi, która niegdyś zamieszkiwała te tereny, powstało muzeum dedykowane historii badań nad pogodą i klimatem.

Czytaj dalej (plik PDF)