W dniach 7-11 listopada Politechnika Katalońska (Universitat Politècnica de Catalunya - UPC) udzieliła dostępu do zasobów Barcelona Cluster (CSIC-UPC) Uniwersytetowi Warszawskiemu oraz Fińskiemu Instytutowi Meteorologicznemu, w ramach programu ATMO-ACCESS Trans-National Access (TNA). Misją ATMO-ACCESS jest zapewnienie skoordynowanego, otwartego dostępu do najnowocześniejszych urządzeń i usług w infrastrukturze badań atmosfery. 

Barcelona Cluster (CSIC-UPC) to unikalna infrastruktura do badań atmosferycznych zlokalizowana w północnej Hiszpanii. W jej skład wchodzą trzy platformy obserwacyjne: Montsec (MSA, w górach, 1590 m n.p.m.), Montseny (MSY, w regionie, 720 m n.p.m.) i Barcelona (BCN, w mieście, 78 m n.p.m.). Sieć stanowisk jest dobrze wyposażona w najnowocześniejsze oprzyrządowanie spełniające wymogi ACTRIS dla urządzeń do obserwacji aerozolu in-situ (MSA, MSY i BCN) oraz teledetekcji (BCN). Wszystkie obiekty są również wyposażone w instrumenty do pomiaru gazów śladowych, a dwa z nich (MSY i BCN) zostaną wyposażone w instrumenty do pomiaru lotnych związków organicznych w trybie online. W MSA i MSY pracują również ceilometry, a w BCN lidar MPLNET. 

Dostęp do infrastruktury Barcelona Cluster (CSIC-UPC) pozwala na badanie klimatu, jakości powietrza oraz jego wpływu na zdrowie, w trzech wyżej wymienionych ekosystemach. Jest to jedyna tego typu infrastruktura badawcza w zachodniej części basenu Morza Śródziemnego. Region północnej Hiszpanii jest bardzo istotny dla badań atmosferycznych ze względu na wysokie nasłonecznienie, specyficzną meteorologię, podwyższoną emisję zanieczyszczeń oraz częste zapylenie powietrza.

W programie wzięli udział:

• Lider grupy I: mgr Artur Tomczak
• Uczestnik grupy I: dr hab. Iwona Stachlewska, prof.ucz.
• Lider grupy II: dr Xiaoxia Shang
• Opiekunowie w placówce UPC: prof. Michaël Sicard, prof. Alejandro Rodriguez Gomez, prof. Adolfo Comeron Tejero, mgr Daniel Camilo, mgr Cristina Gil Diaz

Tematem szkolenia było poszerzenie kompetencji w zakresie typowania aerozoli w odniesieniu do cząstek pyłku przenoszonych drogą powietrzną nad miejską częścią kontynentalną w warstwie przyściennej wykorzystując metody zdalne (lidarowe) oraz in-situ.

Podczas projektu wykorzystano nową metodę detekcji czystego pyłku poprzez wyznaczenie współczynnika jego depolaryzacji. W tym celu zastosowano nową metodę wykorzystującą związek wykładnika Ångströma związanego z rozproszeniem wstecznym i współczynnika liniowej depolaryzacji cząstek (Shang et al. 2022). Zespół UPC zaprezentował działanie nowoczesnego lidaru oraz udzielił szczegółowych informacji dotyczących wykorzystywanych technik oraz zakresów działania.

Współpraca zaowocowała nowymi koncepcjami na temat rozwinięcia metody detekcji czystego pyłku przedstawioną przez Shang (et al. 2022) oraz chęcią kontynuowania dalszych badań pomiędzy jednostkami. Rezultaty współpracy będą bezpośrednio wykorzystane w ramach doktoratu mgr Artura Tomczaka i do realizacji projektu PRELUDIUM BIS.

Shang, X., Baars, H., Stachlewska, I. S., Mattis, I., & Komppula, M. (2022). Pollen observations at four EARLINET stations during the ACTRIS-COVID-19 campaign. Atmospheric Chemistry and Physics, 22(6), 3931-3944.