Research project
Spatial and temporal variability of radiative forcing over Poland (WRnP)
dr hab. Iwona S. Stachlewska | Project leader |
mgr Anna Górska | Investigator |
prof. dr hab. Krzysztof Markowicz | Investigator |
Co-contractors:
Anna Zielińska Artur Szkop Paulina Sokół Michał Piądłowski |
Projekt badawczy dotyczył badań aerozoli atmosferycznych jako czynników o kluczowej roli w bilansie energii Ziemi, poprzez ich wpływ na transfer promieniowania słonecznego i ziemskiego w atmosferze.
Obecność aerozoli w powietrzu prowadzi, w skali globu, do redukcji promieniowania słonecznego dochodzącego do powierzchni Ziemi i zwiększenia albeda planetarnego, a zatem do ochładzania klimatu. Jednak ze względu na niejednorodności rozkładu cząstek w atmosferze ziemskiej, będące odzwierciedleniem zróżnicowania czasowo-przestrzennego źródeł emisji, transportu i depozycji aerozolu, aerozole mogą ochładzać lub ogrzewać klimat w skali lokalnej.
W Polsce, gdzie poziom zanieczyszczeń atmosfery w porównaniu z innymi krajami w Europy jest wysoki, oddziaływanie aerozolu na klimat jest szczególnie istotne. Niestety, ze względu na niewielką liczbę prowadzonych kompleksowych badań, wpływ aerozolu na system klimatyczny Ziemia-Atmosfera jest tutaj słabo poznany.
Głównym celem zrealizowanego projektu była poprawa stanu wiedzy w tym temacie poprzez wykorzystanie dostępnych obserwacji naziemnych, satelitarnych i symulacji komputerowych oraz połączenie różnych metod badawczych w celu stworzenia unikatowej w Polsce bazy danych własności optycznych aerozoli.
Stworzona baza danych obejmuje zmienność czasowo-przestrzenną wielu parametrów, m.in. grubości optycznej aerozoli, wykładnika Angstroma, rodzaju aerozolu, profili ekstynkcji aerozolu i wysokości warstwy granicznej atmosfery. Wyniki zamieszczone w bazie w połączeniu z obserwacjami strumieni radiacyjnych na powierzchni Ziemi i na górnej granicy atmosfery wykorzystano w modelu transferu radiacyjnego do oszacowania bezpośredniego wymuszania radiacyjnego aerozolu. Wielkość ta określa ilościowo oddziaływanie aerozolu na lokalny klimat poprzez wyznaczenie zaburzenia bilansu energii w systemie klimatycznym. Wyniki przeanalizowano względem zmienności wymuszania radiacyjnego aerozolu w cyklu rocznym oraz jego zróżnicowanie przestrzenne odzwierciedlające wpływ lokalnych źródeł zanieczyszczeń, kierunku napływu i transformacji mas powietrza oraz albeda powierzchni Ziemi.
Informacje o zrealizowanym projekcie, lista publikacji oraz informacje o stworzonej bazie danych pomiarowych wraz z dostępem do pomiarów archiwalnych i prowadzonych obecnie są ogólnodostępne poprzez witrynę internetową: http://www.igf.fuw.edu.pl/~kmark/PolandAOD/PolandAODdata.php
- The EARLINET publishing group 2000-2015; 129 authors, a.o. Stachlewska I.S., Szczepanik D.,, 2018, EARLINET (A European Aerosol Research Lidar Network to Establish an Aerosol Climatology). EARLINET All 2000-2015 Data Collection, World Data Center for Climate (WDCC) at DKRZ, 10.1594/WDCC/EARLINET_All_2000-2015
- Sokół P., Stachlewska I.S., Ungureanu I., Stefan S., 2014, Evaluation of the Boundary Layer Morning Transition Using the CL-31 Ceilometer Signals, Acta Geophysica, vol. 62 (2), 367-380, 10.2478/s11600-013-0158-5
- Stachlewska I.S., Piądłowski M., Migacz S., Szkop A., Zielińska A.J, Swaczyna P.L., 2012, Ceilometer observations of the boundary layer over Warsaw, Poland, Acta Geophysica, vol. 60 (5), 1386-1412, 10.2478/s11600-012-0054-4